Wycena ograniczonych praw rzeczowych

Ograniczone prawa rzeczowe odnoszą się do rzeczy będących własnością innej osoby.

Osoby, którym przysługuje ograniczone prawo rzeczowe, mogą zatem w ograniczonym zakresie korzystać z tych rzeczy.

Ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego następuje przeważnie w drodze umowy pomiędzy właścicielem a osobą nabywającą to prawo, jak również prawa te mogą zostać ustanowione w drodze orzeczenia sądu.

Ograniczone prawa rzeczowe to: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, hipoteka.

Poniżej omówione zostaną 2 z ograniczonych praw rzeczowych:

• Użytkowanie: Prawo do używania i pobierania pożytków z cudzej rzeczy obciążonej tym prawem. Może być ono odpłatne lub nieodpłatne, terminowe lub bezterminowe. Ważną cechą jest niezbywalność tego prawa. Użytkownik nie może go również przenieść na inne osoby. Użytkowanie nie podlega dziedziczeniu, wygasa wskutek jego niewykonywania przez 10 lat.
•  Służebność:
  • Służebność gruntowa: Można ją nabyć w drodze umowy, wyroku sądowego, w drodze zasiedzenia. Służebność drogi koniecznej jest najczęściej spotykanym rodzajem służebności gruntowej. Ustanawia się ją wówczas, gdy nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarczych. W tym przypadku właściciel może żądać od właściciela gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem służebnosci drogowej. Kryterium ustanowienia tej służebności jest możliwość wykonywania jej w sposób minimalizujący utrudnienia w korzystaniu z nieruchomości obciążonej. Ponadto celem powinno stać się zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej bądź jej części. Służebność można nabyć w drodze zasiedzenia.
  • Służebność osobista: Treść odpowiada treści służebności gruntowej z tym, że przysługuje ściśle określonej osobie fizycznej. Służebność wygasa wraz ze śmiercią danej osoby. Jest to prawo niezbywalne. Nie można przenieść uprawnień do jego wykonywania. Służebności osobistej nie nabywa się w drodze zasiedzenia.
  • Służebność przesyłu: Nieruchomość może zostać obciążona na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia (urządzenia m.in. służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energi elektrycznej), prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Służebność wygasa najpóźniej wraz z zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa, które z tej służebności korzysta.
• Spółdzielcze własnościowe prawo lokalu: Jest zbywalne, przechodzi na spadkobierców, podlega egzekucji. Nie może być aktualnie już ustanawiane, ale może być przekształcone w prawo własności na wniosek beneficjenta tego prawa.

Prawo zobowiązaniowe to: najem, dzierżawa, użyczenie, renta, dożywocie i inne.